5.1 AS PROPOSICIÓNS: CON. USOS E CONSTRUCCIÓNS

5.1.1  Segundo o Dicionario da Real Academia Galega, a preposición con expresa:

-Compañía.

Pasou a tarde cos amigos. SINÓNIMOS xunta2, xunto

Vou con ela á feira. SINÓNIMO canda

-Proximidade.

As carpetas hai que colocalas no estante con estoutras.

-Relación entre persoas ou cousas.

Lévase ben con todo o mundo. Isto non concorda co que me dixeron a min.

-Indica posesión ou contido.

Un cuarto con vistas ao mar. Un libro con moitas páxinas.

-Medio ou instrumento utilizado.

Cortou o chourizo coa navalla. Conseguiu o que quería con axuda.

-Modo ou maneira de realizar algo.

Facer algo con coidado. Tratar os animais con cariño.

-O obxecto sobre o que incide a acción do verbo.

Tirou co vaso e escachouno.

 

OBSERVACIÓNS: A preposición con contrae co artigo determinado o, a, os, as dando as formas co, coa, cos, coas respectivamente, e co indeterminado un, unha, uns, unhas dando as formas cun, cunha, cuns, cunhas

 

FRASES E EXPRESIÓNS

-Con que. Expresa a consecuencia.

Non te quero ver, con que é mellor que marches.

-Con todo. Non obstante o dito, a pesar do dito.

Está bastante ben, con todo aínda se pode mellorar.

 

5.1.2 Outras contraccións

Tamén contrae coas formas dos pronomes tónicos: min, ti, si, nós, vós, si.

Comigo, contigo, consigo, connosco, convosco, consigo.

 

5.1.3 Construcción:  con+infinitivo

Substitúe xeralmente a unha subordinada adverbial concesiva (inda que, por máis que, por moito que, malia que…)

Con chorares, non arranxas nada/ Inque que chores, non arranxas nada…

 

5.1.4 Pronuncia da contracción coa/coas

Debe pronunciarse como se fose un diptongo, é dicir, como se constituíse unha soa sílaba. Simuladamente escribo así a pronuncia: coá, coás. Ten unha aplicación práctica no cómputo silábico da poesía, pois soa unha soa sílaba.

 

5.1.5 Posibles confusións de contraccións na lingua escrita.

-Na lingua oral, é moi común que a contracción coa se diga *ca, por analoxía (parecido) con co. Pero esa forma é un erro na escrita.

-Por influencia da lingua oral, poden aparecer na escrita erros como:

Díxolle *ca ía ir ver/ Díxolle que a ía ir ver.

Non sei se sabes *cos vin o outro día pola rúa moi xuntiños/ Non se se sabes que os vin o outro día pola rúa moi xuntiños.

 

MAÑÁ PROPOÑEMOS ACTIVIDADES

Advertisement